Prezentyzm (filozofia czasu)

Prezentyzm filozoficzny – pogląd, że ani przyszłość, ani przeszłość nie istnieją. W niektórych wersjach prezentyzmu pogląd ten obejmuje ponadczasowe przedmioty lub idee (takie jak liczby). Według prezentyzmu wydarzenia i byty przeszłe już nie istnieją, a przyszłe jeszcze nie istnieją. Prezentyzm zajmuje stanowisko sprzeczne z eternalizmem i blokową teorią czasu, która utrzymuje, że przeszłe wydarzenia i przeszłe byty naprawdę istnieją, chociaż nie w teraźniejszości.

We współczesnej teorii względności obserwator znajduje się w określonym punkcie czasoprzestrzeni. Różni obserwatorzy mogą nie zgadzać się co do tego, czy dwa zdarzenia w różnych lokalizacjach wystąpiły jednocześnie, w zależności od tego, czy obserwatorzy poruszają się względem siebie (względność jednoczesności), co pozostaje w sprzeczności z prezentyzmem (nie istnieje czas absolutny).

Bibliografia

• Przechowski Artur „Równoczesność” a „teraźniejszość” – fizyka i metafizyka czasu. Roczniki Filozoficzne Tom LXII, numer 4 – 2014
• Stanford Encyclopedia of Philosophy
• Petkov, Vesselin (2005) Is There an Alternative to the Block Universe View? PhilSciArchive

Linki zewnętrzne

• Presentism (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-13].